Οι ενορμήσεις και το διαδίκτυο


Σάββας Σαββόπουλος.

Ο πολιτισμός περιορίζει την ενορμητική ζωή (σεξουαλικότητα, επιθετικότητα) ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να συνυπάρχουν. Αυτό επιτυγχάνεται με την εκπαίδευση των ενορμήσεων από διάφορους θεσμούς (θρησκεία, νόμοι, οικογένεια, σχολείο, ΜΜΕ, social media) κλπ. ώστε να συμμορφώνονται στην ηθική της κοινότητας (συλλογικό Υπερεγώ). Όμως η περιστολή της ενορμητικής ζωής προκαλεί δυσφορία. Οι ενορμήσεις – ειδικά οι απαγορευμένες – ποτέ δεν παραδέχονται ολοκληρωτικά. Χρησιμοποιούν κάθε δυνατό μέσο για να ικανοποιηθούν είτε ασυνείδητα (συμπτώματα, όνειρο κλπ.) είτε συνειδητά με την παραβατική συμπεριφορά. Στην τελευταία περίπτωση μπορεί να αξιοποιηθεί και το διαδίκτυο και ειδικότερα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το καθεστώς της ανωνυμίας, οι ψεύτικες ταυτότητες, η αλλοίωση της πραγματικότητας μέσα από fake news δίνουν την δυνατότητα να εκφραστεί η σεξουαλικότητα και η επιθετικότητα στις πιο διαστροφικές τους μορφές: την ωμότητα και την βία. Σε ένα ρευστό κόσμο, όπου όλα αλλάζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα, το άτομο που βιώνει τη μοναξιά γαντζώνεται συχνά στα social media, των οποίων χαρακτηριστικό είναι η ατέρμονη ροή μηνυμάτων, που συνήθως στερούνται νοήματος. Η καταστροφή του νοήματος με τη βία και την ωμή σεξουαλικότητα θα δώσουν μια εύκολη διέξοδο στις ανεπεξέργαστες διεγέρσεις. Ωστόσο, οι χωρίς νόημα εκφορτίσεις διευρύνουν περαιτέρω τα ψυχικά ρήγματα, που με τη σειρά τους θα διεγείρουν περισσότερο το άτομο, το τραυματίζουν.