Η εισβολή του διαδικτύου στον αναλυτικό χώρο και η αναδιαμόρφωση του: Η συνεισφορά του στις μεθοριακές διαταραχές και τα μειονεκτήματά του στις άμυνες και το πλαίσιο.


Αντωνία Βαρώνη.

Η εισβολή του διαδικτύου στο αναλυτικό πλαίσιο και η αναδιαμόρφωση της ψυχαναλυτικής θεραπείας μέσα απ’ αυτό συζητείται ευρέως. Η συνεισφορά αυτών των αλλαγών στις μεθοριακές διαταραχές αλλά και τα μειονεκτήματα τους στην αντιμετώπιση άλλων παθήσεων συζητούνται. Πράγματι, είναι γεγονός ότι ο όρος «πλαίσιο» στην ψυχανάλυση έχει υποταχθεί σε πολλές αλλαγές με την είσοδο του διαδικτύου. Τα όρια του χώρου έχουν μεταφερθεί σε σπίτια, ο αναλυτής δεν έχει το χώρο του πλαισίου όπου θα κινούνται απρόσκοπτα και ανάγλυφα οι άμυνες του εγώ του. Υπό κανονικές συνθήκες το ασυνείδητο εκφράζεται σε ποικίλα επίπεδα και ο αναλυτής αναζητά τη σχέση σταθερότητας με τον αναλυόμενο για να μπορέσει να δημιουργήσει τον αναλυτικό χώρο. Όμως οι άμυνες στο διαδίκτυο είναι εκ των πραγμάτων άκρως διακυμαινόμενες εφόσον το πλαίσιο είναι αναπόφευκτα δημιούργημα των ασυνείδητων προθέσεων του αναλυόμενου – ένα «πλαίσιο» που επιβάλλεται και στον ίδιο τον αναλυτή. Κατ’ αυτό το τρόπο οι εξ αποστάσεως διαδικτυακές σχέσεις γίνονται εξαιρετικά αντικειμενότροπες, δηλαδή, εξαρτώμενες από το τρέχον περιβάλλον και ασταθείς καθώς προσπαθούν να εδραιωθούν συναισθηματικά. Οι άμυνες αντιμετωπίζονται εκτός της αποκλειστικής σχέσης αναλυτή και αναλυόμενου που ο τελευταίος θα όφειλε να αντικρίζει ερχόμενος αντιμέτωπος με το ασυνείδητο του παρά μέσα από την διασταλτική σχέση που επιλέγει ανά περίπτωση. Κι’ όμως, συχνά ενδέχεται να διαπιστώσουμε ότι αν οι μεθοριακές ανάγκες του ψυχισμού του ασθενή ρέπουν προς την ανάγκη δημιουργίας αντικειμενότροπων σχέσεων ευρέως φάσματος και ερεθισμάτων προς αποφυγή του ενστικτικού εαυτού τότε η εξ αποστάσεως ανάλυση επί μιας ναρκισσιστικής ψυχοπαθολογίας ενδέχεται για κάποιο χρονικό διάστημα να μπορούσε να επιφέρει κάποια θετικά θεραπευτικά αποτελέσματα. Ίσως αυτό να ισοδυναμεί με την συχνά εκτενή περίοδο ψυχαναλυτικών συνεδριών χαλαρού πλαισίου που συνήθιζε να παρέχει ο Freud σε ορισμένους ασθενείς του προ της έναρξης της ανάλυσής τους κατά την προσπάθεια προσδιορισμού των εγωτικών τους αμυνών. Παρόμοιες Κλινικές Παρατηρήσεις μας οδηγούν να σκεφτούμε το μέλλον της ψυχανάλυσης άνευ ψυχαναλυτικών σχολών (Β. Μαούτσος,1998).