Σεμινάριο Μεταψυχολογίας



Σεμινάριο Ομάδας Μελέτης Μεταψυχολογίας: «Κείμενα Freud»

Η Μεταψυχολογία έχει θεωρηθεί ως η πλέον δύσκολη πλευρά του έργου του Freud. Πολλά από τα μεταψυχολογικά του κείμενα έχουν απολεσθεί. Η μελέτη του συνόλου του έργου του Freud αναδεικνύει την μεταψυχολογία ως δεσπόζων μέρος της ψυχαναλυτικής του σκέψης ήδη από το 1895 εάν όχι νωρίτερα. Το Ινστιτούτο από δεκαετίας έχει θεσπίσει Σεμινάριο Μεταψυχολογίας το οποίον μελετά το σύνολο των 23 Τόμων του Freud καθώς και άλλα έργα κλασικών ψυχαναλυτών.


Εξώφυλλο Βιβλίου

Τίτλος: Μεταψυχολογία – Τόμος 1ος
Συγγραφέας: Βασίλειος Α. Μαούτσος
Εκδόσεις: Επέκεινα
Σελίδες: 369
ISBN: 978-618-5207-04-5

Περίληψη:
Συχνά γινόμαστε μάρτυρες αμφισβήτησης της ψυχανάλυσης για τις παραδοχές της και την αποτελεσματικότητα της. Όμως, αφ’ ότου ο Freud εγκατέλειψε το «Project» και άρχισε να ασχολείται σταθερά με τη μελέτη του «ασυνειδήτου», υπήρξαν όλες οι προϋποθέσεις για την επιτυχή θεραπεία τουλάχιστον των «νευρώσεων». Παρά ταύτα, ο ψυχαναλυτικός κόσμος επέμεινε στην ιατρικομορφική χρήση της ψυχανάλυσης και τον παραγκωνισμό της καθοριστικά «μεταψυχολογικής» της διάστασης. Η ενδελεχής μελέτη της τελευταίας αναδεικνύει το γεγονός ότι αυτή δεν είναι ούτε τόσο δύσκολη στην κατανόηση της ούτε τόσο ατελής στην περιγραφή της από τον Freudκαι πολλούς μεταγενέστερους ψυχαναλυτές. Αντιθέτως, στο κλινικό επίπεδο, η σωστή εφαρμογή της «Μεταψυχολογίας» είναι πολλά υποσχόμενη περί των ψυχικών διαταραχών.

Τίτλος: Μεταψυχολογία – Τόμος 2ος
Συγγραφέας: Βασίλειος Α. Μαούτσος
Εκδόσεις: Επέκεινα
Σελίδες: 369
ISBN:978-618-5207-28-1

Περίληψη:
Σ’ αυτόν τον Τόμο η προοδευτική εξέλιξη της Μεταψυχολογικής σκέψης του Φρόιντ γίνεται ακόμη πιο προφανής σε σχέση με τον Τόμο 1. Με την πάροδο του χρόνου παρατηρούμε την φαντασιωτική δόμηση του ψυχισμού. Αυτή αποκτά ολοένα και περισσότερο πραγματικά χαρακτηριστικά. Κι έτσι συμπυκνωμένες έννοιες όπως “μεταβίβαση” και “αντιμεταβίβαση” αλλά και πολλές άλλες της καθημερινότητας όπως “πολιτισμός” και “αστείο” αποκτούν καθοριστική αξία για την εγωτική οργάνωση του υποκειμένου. Η υφέρπουσα δύναμη αυτού του απίθανου φαινομένου περιγράφεται εδώ ως αναπόδραστη Οιδιποδειακή παρουσία και εκφράζεται κλινικά επί των Νευρώσεων. Μέσα από τα φροϋδικά κείμενα αναγνωρίζουμε την περαιτέρω οργάνωση του “εγώ” η οποία σε περιπτώσεις που δεν λαμβάνει χώρα συνθετικά καταλήγει είτε στην “ψύχωση” είτε σε αντίστοιχες μορφές διαταραχών π.χ. μεθοριακότητα. Στον βαθμό που ο Φρόιντ ακολούθησε τη Μεταψυχολογική προσέγγιση σταθερά -κάτι που στην πράξη έχει χαρακτηριστεί από διακυμάνσεις- η ψυχαναλυτική θεραπεία βιώνεται από τον ασθενή ως η πλέον φυσιολογική πορεία του ψυχισμού του.

Τίτλος: Μεταψυχολογία – Τόμος 3ος
Συγγραφέας: Βασίλειος Α. Μαούτσος
Εκδόσεις: Επέκεινα
Σελίδες: 498
ISBN: 978-618-5207-54-0

Περίληψη:
Ο παρών Τόμος III εξετάζει τα φροϋδικά κείμενα τα οποία γράφτηκαν μεταξύ των ετών 1910 και 1917 – την περίοδο κατά την οποία η ψυχαναλυτική εξέλιξη βρέθηκε στο ακμαιότερο σημείο της. Ήταν η περίοδος κατά την οποία είχε αρχίσει να εμπεδώνεται η λειτουργία του ψυχικού οργάνου ως ένα ακραιφνώς μεταψυχολογικό φαινόμενο υπαγόμενο σε νόμους και κανόνες μιας φαντασιακής μίμησης της φύσης παρά στη μελέτη της βιολογικής επιστήμης. Αυτό μπορούμε εύκολα να το διαπιστώσουμε κυρίως μέσα από τα κείμενα του Τόμου XIV της Standard Edition του Sigmund Freud. Κινούμενοι εντός ενός τόσο απαιτητικού επιστημονικού χώρου βλέπουμε την κατανόηση του ψυχισμού να γίνεται μέσα από την ιδιαίτερη σχέση που έχει αναπτύξει το εγώ με το εν πολλοίς άγνωστο ασυνείδητο. Όσο προχωρούμε στα φροϋδικά κείμενα αυτό γίνεται πιο ευκρινές. Το εγώ εκτός από την προστασία του εαυτού και την συνδιαλλαγή του με τον κόσμο μέσω του ασυνειδήτου δίνει επίσης μορφή, νόημα, συναισθηματισμό και κάνει το ασυνείδητο από αρκετά έως πολύ συνειδητό. Δεν μένει μόνο στη δράση των αντανακλαστικών και αυτοματικών λειτουργιών της ομοιοστασίας και της αυτοπροστασίας που προσφέρονται αφειδώς από τη φύση αλλά συγχρόνως μετατρέπει ό,τι μπορεί σε λεκτικά σχήματα. Για τον σκοπό αυτό υιοθετεί ευρέως τη χρήση φαντασιώσεων οι οποίες λειτουργούν εκτός του χώρου της υλικής υπόστασης των πραγμάτων. Αφότου το ζωώδες ένστικτο εγκαταλείφτηκε από το εγώ, το τελευταίο διευκολύνθηκε στο έργο του από την παρουσία της λίμπιντο. Η ψυχανάλυση διεισδύσει σ’ όλους αυτούς τους χώρους του ψυχισμού από τη συνήθη καθημερινότητα μέχρι την ψυχική νόσο, εν γένει. Ο τρόπος που λαμβάνει χώρα αυτή η διείσδυση περιγράφεται στον παρόντα τόμο καθώς, επίσης, και στον τελευταίο Τόμο IV της Μεταψυχολογίας, που θα ακολουθήσει.