Ομιλία Τετάρτης 22 Φεβρουαρίου 2017


Γλώσσα, το ανθρώπινο σύμπαν

Μαρία Τσιλιβίγκου

Περίληψη: Από τις πρώτες κιόλας ψυχαναλυτικές ανακαλύψεις του Freud περί τα τέλη του 190υ αιώνα, περί υστερίας, ανακαλύψεις χαρακτηριζόμενες εκ τους αποτελέσματός τους ως άκρως ανατρεπτικές και επαναστατικές, κατέστη απόλυτα σαφές ότι η υστερία, για τον ιδρυτή της ψυχανάλυσης, αποτελούσε μια ιδιάζουσα μορφή εκτροπής του λόγου εκ της συνήθους οδού του και μετατροπής του σε σωματικό λόγο. Ως αιτία αυτής της μετατροπής ο Freud θεώρησε υπεύθυνα τα υπολείμματα των αδύναμων να συγκροτηθούν ως τέτοιες αναπαραστάσεων. Άποψη που ο Freud, στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, την επεξέτεινε ως μια γενική αρχή αφορούσα κάθε μια από τις υπόλοιπες ψυχικές νόσους αλλά και την εξειδίκευσε για την κάθε μια εξ αυτών.
Ωστόσο, το καθοριστικό ερώτημα, αν το έργο του ψυχαναλυτή αφορά στην απελευθέρωση του υποκειμενικού λόγου του υποκειμένου, τον υποταγμένο στο εσωτερικό ξένο σώμα και τις απορρέουσες από αυτό άμυνες ή στην απελευθέρωση της γλώσσας, ως μιας προϋπάρχουσας δομής κατά τη γέννηση του υποκειμένου, φαίνεται να απασχολεί και να συζητείτε ακόμα εντόνως εντός της ευρύτερης ψυχαναλυτικής κοινότητας.